گل نرگس

نهج‌البلاغه: خطبه 42

وَ مِنْ خُطبة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ

از خطبه هاى آن حضرت است در نکوهش آرزوى دراز و پیروى از هواى نفس

اَيُّهَا النّاسُ، اِنَّ اَخْوَفَ ما اَخافُ عَلَيْكُمُ اثْنانِ: اتِّبَاعُ الْهَوى، وَ طُولُ الاَْمَلِ.

اى مردم، ترسناکترین چیزى که بر شما مى ترسم دو چیز است: یکى پیروى هواى نفس، و دیگرى بى مرزبودن آرزو. 

 فَاَمّا اتِّباعُ الْهَوى فَيَصُدُّ عَنِ الْحَقِّ. وَ اَمّا طُولُ الاَْمَلِ فَيُنْسِى الاْخِرَةَ. 

اما پیروى هواى نفس انسان را از حق بازمى دارد، و بى مرز بودن آرزو آخرت را ازیاد مى برد.

اَلا وَ اِنَّ الدُّنْيا قَدْ وَلَّتْ حَذَّاءَ، فَلَمْ يَبْقَ مِنْها اِلاّ صُبابَةٌ كَصُبابَةِ الاِْناءِ اصْطَبَّها صابُّها. 

 بدانید که دنیا به سرعت از شما روى گردانده، و از آن جز ته مانده اى که کسى آن را در کاسه باقى نهاده باشد نمانده. 

اَلا وَ اِنَّ الاْخِرَةَ قَدْ اَقْبَلَتْ، وَلِكُلّ مِنْهُما بَنُونَ، فَكُونُوا مِنْ اَبْناءِ الاْخِرَةِ، 

و آگاه باشید که آخرت روى نموده است، و براى هر یک از دنیا و آخرت فرزندانى است، 

وَ لا تَكُونُوا مِنْ اَبْناءِ الدُّنْيا، فَاِنَّ كُلَّ وَلَد سَيُلْحَقُ بِاُمِّهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ. 

شما از فرزندان آخرت باشید نه از فرزندان دنیا، زیرا هر فردى در آخرت به مادرش ملحق مى شود. 

وَ اِنَّ الْيَوْمَ عَمَلٌ وَلا حِسابٌ، وَ غَداً حِسابٌ وَلا عَمَلٌ.

امروز زمان عمل است و بازخواستى نیست، و فردا روز بازخواست است و عملى در آن میسّر نمى باشد.

- اَقُولُ: الْحَذّاءُ: السَّريعَةُ. وَ مِنَ النّاسِ مَنْ يَرْويهِ جَذّاءَ، بِالْجيم وَ الذّالِ، اَىِ انْقَطَعَ دَرُّها وَ خَيْرُها.-

مى گویم: «حذّاء» به معنى شتابان است، و گروهى «جذّاء» به جیم و ذال آورده اند، یعنى همه خیر و خوبیهاى آن قطع شده است.

هدف امام(علیه‌السلام) آن است که به مردم هشدار دهد و اهداف والایی را که برای آن جنگیده‌اند، به آن‌ها یادآور شود و از غرق ‌شدن در زرق‌وبرق دنیا بر حذر دارد و از گرفتار شدن در دام هوای نفس و آرزوهای دورودراز که مانع راه حق و سبب فراموشی آخرت است، بازدارد.

در این خطبه، امام(علیه‌السلام) مخصوصاً روی زودگذر بودن دنیا و لزوم غنیمت شمردن فرصت عمر برای اندوختن عمل صالح پافشاری می‌کند و در عبارتی کوتاه و تکان‌دهنده مسائل مهمی را در این زمینه یادآور می‌شود.

بـعـضــی ها تـعبـیــر آزادی را

با رهــایی از قـید وبـنــد ها اشتـبـاه گرفتــه انــد

نــــخــیــــــر!

آزادی، بی بنــد و بــاری نیـست

آزادی، بی قیــد و شــرط بودن نیـست

آزادی، به فعلـیـت رسانــدن خواستــه های نفـسـانی نیـست

ایـن هـا خــود نــوعی اســارتــند

آن هم چــه اســـارتی

اسارت نــفــس..

اســیر نــفس بودن

بد تر از اســیر دشــمـن بودن است

دوســت مـن!

آزادی یعنی

بــنده ی خــدا بـودن

نه بــنده ی هــوا و هـــوس هــای دلـــت